พอเอ่ยถึง การผลิตเสื้อสกรีน ผู้คนมักนึกถึงแค่ การปริ้นลายแล้วรีดลงบนเสื้อ แต่ความจริงคือ มุมมองการสกรีนเสื้อ มีความหลากหลายกว่าที่คิด โดยมีเทคนิคให้เลือกใช้หลายรูปแบบ ขึ้นกับว่า งานที่เราต้องการเป็นแบบไหน ขึ้นกับชนิดผ้าที่ใช้ อยากให้ทนทานแค่ไหน หรือแม้แต่ สัมผัสตอนแตะ ลวดลายบนเสื้อ ก็ส่งผลต่อการตัดสินใจ ผู้เริ่มต้นหลายคนอาจสงสัยว่า "สกรีนเสื้อมีกี่แบบ" กันแน่ มีบางคนเคยฟังคำว่า "สกรีนจม" และ "สกรีนลอย" แต่ไม่รู้ว่ามันต่างกันยังไง ครั้งนี้ ผมจะอธิบายอย่างละเอียด ตั้งแต่พื้นฐานอย่างครบถ้วน จนคุณจะสามารถเลือกวิธีที่ลงตัวกับงานของคุณได้.
(https://i.postimg.cc/cLnmxwCN/11.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
เริ่มจาก คำถามที่หลายคนสงสัย ก่อนเลยว่า "สกรีนเสื้อมีกี่แบบ" จริง ๆ แล้ว ถ้าพูดถึงทุกเทคนิคในยุคนี้ มีจำนวนเยอะมาก แต่ถ้าโฟกัสที่ประเภทหลักที่นิยมกัน จะประกอบด้วย การพิมพ์ซิลค์สกรีน, การพิมพ์ฮีตทรานเฟอร์, ซับลิเมชัน (Sublimation), เทคนิค DTG, การพิมพ์ DTF, เทคนิคเฟล็กซ์ นอกจากนี้ยังมี เทคนิคย่อยอื่น ๆ เช่น ปั๊มนูน, พัฟสกรีน, ฟอยล์ และอื่น ๆ ซึ่งแต่ละแบบก็มี ลักษณะงาน, ความทนทาน, ต้นทุน และข้อดีข้อเสีย ที่แตกต่างกันไป ยกตัวอย่างเช่น การพิมพ์ซิลค์สกรีนเหมาะสำหรับงานล็อตใหญ่ เพราะราคาต่อชิ้นถูกและสีคงทน แต่จำเป็นต้องทำบล็อกก่อน สำหรับ DTG นั้นจะพิมพ์ลงบนผ้าโดยตรง เหมาะกับงานที่ต้องการความละเอียดสูงและจำนวนไม่มาก เพราะไม่ต้องทำบล็อก พิมพ์จากไฟล์ได้ทันที DTF ก็กำลังมาแรง เนื่องจากสามารถพิมพ์ลงฟิล์มแล้วรีดบนผ้าได้หลากหลาย สีสดและทนดีมาก
(https://i.postimg.cc/j5sQ41Xs/22.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
ทีนี้มาถึงเรื่องที่หลายคนสับสน "สกรีนจม คือ อะไร" คำว่าสกรีนจมหมายถึง เทคนิคการพิมพ์ที่ทำให้หมึกซึมเข้าเส้นใยผ้า ส่งผลให้เวลาสัมผัสผ้ารู้สึกเรียบ ราวกับไม่มีลายอยู่ด้านบน ตัวอย่างที่ชัดเจนก็คือ การพิมพ์แบบซับลิเมชันบนผ้าโพลีเอสเตอร์ หรือซิลค์สกรีนที่ใช้หมึกบางประเภท หมึกซึมลึกเข้าไปในผ้า หลังซักก็ยังคงอยู่ เนื่องจากไม่หลุดลอกง่าย ความรู้สึกเวลาสวมใส่จะสบาย เพราะไม่มีหมึกนูนให้รู้สึก ข้อดีคือทนต่อการซักมาก สีติดทนนาน และเหมาะสำหรับงานที่ต้องการความทนถาวร
(https://i.postimg.cc/ZqPx3m67/33.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
ตรงกันข้ามกับแบบสกรีนจม "สกรีนลอย คือ" การสกรีนที่ทำให้หมึกหรือลายสกรีนอยู่บนผิวผ้า จนมองเห็นได้ว่าเกิดความนูน เวลาลูบจะรู้สึกถึงความต่างระดับ ตัวอย่างเช่นการใช้หมึกพัฟ (Puff Ink) ซึ่งเมื่ออบแล้วหมึกจะฟูขึ้นมานุ่มนวล หรือการใช้เฟล็กซ์ โดยตัดฟิล์มเป็นลวดลายแล้วรีดให้ติดบนผ้า จุดแข็งของสกรีนลอยคือ ลวดลายจะเด่นชัด สีสด และสามารถสร้างเอฟเฟกต์พิเศษได้ อย่างเช่นเงา, นูน หรือพื้นผิวมีลวดลายสัมผัส ส่วนข้อเสียคือ ถ้าซักด้วยแรงมากหรือดูแลไม่ดี จะทำให้หมึกแตกหรือฟิล์มหลุดง่ายกว่าแบบสกรีนจม
(https://i.postimg.cc/wBYk7MRR/44.jpg) (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
การตัดสินใจว่าจะเลือกสกรีนจมหรือสกรีนลอย ก็ขึ้นอยู่กับความต้องการของงาน ถ้าต้องการเสื้อที่ใส่แล้วสบาย ลายไม่ทำให้ผิวรู้สึกสะดุด พร้อมความทนต่อการซักนาน ๆ สกรีนจมก็เป็นตัวเลือกที่ดี แต่ถ้าอยากได้งานที่ดูโดดเด่น มีเอฟเฟกต์พิเศษ และเน้นลวดลายให้ชัดเจน สกรีนลอยถือว่าน่าสนใจ แถมเดี๋ยวนี้ยังมีการผสมผสานทั้งสองแบบ ในเสื้อตัวเดียว เพื่อให้ได้ทั้งความทนและความสวย
ตามที่ผมเคยพบเจอ คนที่มาสั่งงานสกรีนกับร้าน ส่วนมากไม่ทราบว่าตัวเลือกหลากหลายมาก เมื่อถามคำว่า สกรีนเสื้อมีกี่แบบ คำตอบที่ได้ก็มักจะกว้าง โดยไม่รู้รายละเอียดจริง ๆ ซึ่งถ้าเข้าใจเรื่องนี้ตั้งแต่แรก ก็จะบอกความต้องการกับร้านได้ตรงขึ้น เช่น ถ้าอยากทำเสื้อทีมฟุตบอลที่ต้องซักบ่อยและไม่อยากให้ลายลอก ก็อาจเลือกสกรีนจมด้วยหมึกที่ซึมเข้าเส้นใย แต่ถ้าต้องการเสื้อแฟชั่นที่เน้นโชว์ลาย ก็อาจเลือกสกรีนลอย หรือใช้เฟล็กซ์เงาเป็นลูกเล่น
ผมเคยเห็นบางงานที่เป็นเสื้อยืดพรีเมียม ซิลค์สกรีนหมึกน้ำจนหมึกซึมเข้าเนื้อผ้าฝ้าย จนกลายเป็นสกรีนจมเนียนมาก ซักแล้วไม่ซีดง่าย และยังคงใส่สบายเพราะผ้ายังระบายอากาศได้ดี แฟชั่นสตรีทหลายแบรนด์เลือกใช้หมึกพัฟหรือเฟล็กซ์ เพื่อให้เกิดสกรีนลอยมีมิติ มองหรือสัมผัสแล้วรู้สึกว่าพิเศษกว่าเสื้อพิมพ์ทั่วไป
สิ่งที่หลายคนอาจไม่รู้คือ ทั้งสกรีนจมและสกรีนลอยไม่ใช่เทคนิคแบบตายตัว บางทีช่างสกรีนจะปรับสูตรหมึกหรือวิธีพิมพ์ ให้เกิดผลแบบครึ่งจมครึ่งลอย เช่น ใช้หมึกที่ซึมเข้าเนื้อผ้าบางส่วน แต่ยังเหลือชั้นบาง ๆ บนผิวให้เห็นนูนเล็กน้อย ทำให้มีทั้งความคงทนและความรู้สึกต่างเวลาสัมผัส
แล้วถ้าเรามองในแง่การใช้งานจริง การรู้ว่าสกรีนเสื้อมีกี่แบบ ก็จะช่วยให้เราประเมินราคาได้ถูกด้วย เนื่องจากต้นทุนแต่ละเทคนิคต่างกัน เช่น ซิลค์สกรีนถ้าผลิตจำนวนมากจะถูกลงมาก แต่ถ้าทำเพียงไม่กี่ตัว DTG หรือ DTF จะคุ้มกว่าเพราะไม่ต้องทำบล็อก บางประเภทของสกรีนลอยต้องใช้เครื่องตัดเฟล็กซ์และเครื่องรีดความร้อนคุณภาพสูง เพื่อให้ฟิล์มติดทนและไม่หลุดง่าย ขณะที่สกรีนจมบางแบบต้องใช้เครื่องอบและหมึกพิเศษราคาแพงกว่า
ในมุมมองของคนที่ชอบเสื้อสกรีนและเคยทำขายด้วย ผมเห็นว่าความเข้าใจพื้นฐานพวกนี้สำคัญจริง ๆ ถ้าเข้าใจว่า
สกรีนจม คือ อะไร (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/) สกรีนลอย คือ อะไร และสกรีนเสื้อมีกี่แบบ เราก็จะสามารถสั่งงานได้ตรงกับความต้องการ และไม่ผิดหวังหลังจากได้รับของ ถ้าเจอร้านที่พร้อมอธิบายและให้คำแนะนำตรง ๆ พร้อมอธิบายข้อดีข้อเสียของแต่ละเทคนิคชัดเจน เราก็จะได้งานที่ลงตัวทั้งคุณภาพ ความสวย และงบ
จริง ๆ แล้วการเลือกเทคนิคสกรีนก็เหมือนการเลือกวัตถุดิบทำอาหาร ถ้าเลือกถูกตั้งแต่แรก งานก็จะออกมาดีและตรงความต้องการ อย่างเสื้อสกรีนที่ดีไม่ใช่แค่สวยตอนใหม่ ๆ แต่ต้องคงความสวยและความทนไปได้นาน ดังนั้นการรู้ความต่างของสกรีนจมกับสกรีนลอยจึงเป็นพื้นฐานที่คนทำเสื้อควรรู้
ข้อมูลติดต่อร้าน HOSHI KAIZEN
เบอร์โทรศัพท์: 098‑384‑5455
(ช่วงเวลาทำการ: 09:00 – 23:00 น. ทุกวัน)
LINE Official: @ho‑shi
เว็บไซต์ : www.ho-shi.com (https://ho-shi.com/%e0%b8%aa%e0%b8%81%e0%b8%a3%e0%b8%b5%e0%b8%99%e0%b9%80%e0%b8%aa%e0%b8%b7%e0%b9%89%e0%b8%ad%e0%b8%a1%e0%b8%b5%e0%b8%81%e0%b8%b5%e0%b9%88%e0%b9%81%e0%b8%9a%e0%b8%9a/)
(สามารถติดต่อเพื่อขอใบเสนอราคา หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ตลอดเวลา)
อีเมล:
[email protected]